Parion lahidlerine dedikodu nasıl gömülür?
Parion kazılarının başlatıcısı ve Onursal Başkanı Prof. Dr. Cevat Başaran, üç lahit bulunmasına ‘defineci mantığı’ ile bakanlara yazılı açıklamayla tepki gösterdi.
Biga’nın Kemer Köyü’ndeki kazıları süren Parion Antik Kenti’nin daha fazla insanın dikkatini çekmesine, tanınmasına katkı verse de, ilgisiz veya bilgisiz insanların “defineci mantığı” ile ürettikleri dedikodular, haberciliğin ötesine geçti. Bigazete olacaklar konusunda uyarmaya çalıştı. Sonunda, Parion Antik Kenti kazılarının başlatan, Parion Kazıları Onursal Başkanı Prof. Dr. Cevat Başaran’dan net ve sert tepki geldi.
Buyurun okuyun. Konunun uzmanı ve bugüne getiren hocası olan Prof Dr. Cevat Başaran neler diyor:
“Parion antik kentinin bugünkü sit sınırları dışında, Kemer Köyü Muhtarlığı tarafından gerçekleştirilen patlak su borusu onarımı çalışmalarında bir lahite rastlanması üzerine Çanakkale Arkeoloji Müzesi uzmanlarınca yapılan çalışmalarda iki lahitin daha ortaya çıkması üzerine, konu basına ve sosyal medyaya yansımıştır. Basında ve sosyal medyada bazı köylüler tarafından yapılan ve adımın da geçtiği gerçeği yansıtmayan açıklamalar üzerine, eski Parion Kazı Başkanlığı olarak bu basın açıklamasının yapılması zaruri görülmüştür.
Parion Antik kentinin bugünkü sit sınırları dışında, Kemer Köyü Muhtarlığı tarafından yapılan patlak su borusunun onarımı çalışması sırasında bir lahite rastlanması üzerine çalışma onarım çalışması derhal durdurulmuş, konu Çanakkale Müze Müdürlüğü’ne ve jandarmaya bildirilmiştir. Çalışmaların gerçekleştirildiği alan Parion antik Kenti sit sınırları dışında olduğundan, kanun ve yönetmelikler gereği, Çanakkale Arkeoloji Müzesinin görevli uzmanları derhal olay yerine gelmiş ve konu yerinde incelenmiştir. Konudan T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü haberdar edilmiş ve Kurtarma Kazısı için gerekli yasal izin alınmıştır. Konu Çanakkale’de yetkili yerel idareler olan Çanakkale Valiliği ve İl Kültür ve Turizm Müdürlüğüne de bildirilmiştir. Bunun ardından Müze uzmanları kurtarma kazısı çalışmalarına başlamış, çalışmalar devam ettikçe ilk çıkan lahitin yanında iki lahit daha tespit edilmiştir.
Yıllarını bu mesleğe vermiş insanların yaptıkları çalışmaların bilimsel yönteminin nasıl olacağına, konuyla hiçbir ilgisi olmayan amatör kişiler karar veremez. Burada yürütülen çalışmalar Çanakkale Arkeoloji Müzesi uzmanları tarafından kurtarma kazısı kapsamında gerçekleştirilmiştir. Şahsımla da bir ilgisi yoktur. Ancak, sosyal medyada yer alan haberler ve adımın da karıştırılarak yapılmış yorumlar, üzerinden on yıl geçmiş bir konunun ısıtılarak ve yeniymiş gibi gösterilerek yeniden gündeme getirilmesi; bu arada, bilgi kirliliği içerisinde, çalışmaları gerçekleştiren kişiler ve kurumlara yönelik olarak; “bu lahitler neden açılmıyor, neyi bekliyorlar, buralar talan ediliyor” vb. sözlerle zan altında bırakma çabalarını ve asılsız iftiraları, üzülerek kınıyorum.
Bu konuda, şahsımı zan altında bırakacak şekilde asılsız haber yapan kişiler hakkında hukuki haklarımı da arayacağımın bilinmesini isterim. Ayrıca, uzun yıllardır Çanakkale yöresinde yapılan tüm yasal arkeolojik kazılarla, kültürel değerlerin ortaya çıkarılmasında çok ciddi katkıları bulunan; Parion Kazıları dışında, Troia, Assos, ve Apollon Smintheon gibi ülkemizin önemli ören yerlerindeki eski eserlerin bilimsel çalışmalarla kazılarak ortaya çıkarılmasına da destek veren bir firmanın da haksız ve hiç bir dayanağı olamayan suçlamalarla zan altında bırakılmasını da doğru bulmuyorum.
Büyük ihtimalle, halen sit sınırları dışında kalan lahitlerin çıktığı alan, kazılarına 2005 yılında tarafımızdan başlanan Parion Antik Kenti Güney Nekropolünün devamı niteliğinde olup; son ele geçen üç lahitin benzerleri, 2005 yılı kazıları sırasında Parion Güney Nekropolünde de ele geçmiştir. Bu açıdan kendin erken yerleşiminin de güneye doğru aranması gerektiğini ortaya koymuş ve Parion sit sınırlarının güneye doğru genişletilmesi çalışmalarına başlanması gerektiğini göstermiştir. Dolayısıyla lahitlerin bulunduğu bu alanın, Bekirli Termik santralinin bulunduğu alan ile de uzaktan yakından bir ilişkisi bulunmamaktadır.
2008 yılında Parion Kazı Başkanlığı ile İÇDAŞ A.Ş. arasında imzalanan sponsorluk anlaşması, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün 24.06.2008 tarih ve 114819 sayılı yazısı ile onaylanmıştır. Bu tarihten sonra yapılan tüm çalışmalar bu sponsorluk anlaşması ve ilgili kurumların bilgisi çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. İÇDAŞ A.Ş. tarafından yapılan Bekirli Termik Santralinin bulunduğu alanda Çanakkale Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’nün “olur” yazılarıyla Parion Kazı Başkanlığı tarafından 100’ün üzerinde arkeolojik sondaj çalışması gerçekleştirilmiş; yapılan bu sondaj çalışmalarında herhangi bir kültür varlığına rastlanılmamıştır. Sadece santralin kurulu bulunduğu alan dışındaki, küçük bir alanda taşınmaz kültür varlığına rastlanılmış; bu alan da bugün Geç Bizans Şapeli (Sevgililer Şapeli) olup; kazısı tamamlanıp, restorasyon ve konservasyon çalışmaları bitirilerek ve İÇDAŞ A.Ş.’nin destekleri ile, üst örtüsü ve çevre düzenlemeleri yapılarak, koruma altına alınmış ve ülke arkeolojisi ve turizmine kazandırılmıştır. Bugün gelinen noktada, ulusal ve uluslararası toplantılarda yapılan sunumlarla ve Kazı sponsoru İÇDAŞ A.Ş. nin destekleriyle tarafımızdan Türkçe ve İngilizce hazırlanmış üç kitapla, Parion antik kenti tüm dünyanın tanıdığı bir konuma gelmiştir.
Parion Kazı Başkanlığı ile İÇDAŞ A.Ş. arasındaki Parion antik kentinin Türk ve dünya arkeolojisi ile turizmine kazandırılması konusunda yapılan sponsorluk anlaşması ve buna dayalı gerçekleştirilen bilimsel çalışmalar, bölgenin kalkınmasını istemeyen bazı çevreler tarafından daha önce de basına taşınmış ise de; bu hususta kesinleşmiş olan hukuki süreç, iddiaların asılsız olduğunu ortaya koymuştur.
Kamuoyuna saygı ile duyurulur.”
Kaynak: http://www.bigazete.com.tr/2016/10/parion-lahidlerine-dedikodu-nasil-gomulur-h24131.html
